Ô tô, xe máy không đạt chuẩn khí thải sẽ bị cấm lưu thông trong nội đô

Ô tô, mô tô và xe máy không đáp ứng yêu cầu, tiêu chuẩn về khí thải sẽ bị cấm lưu hành trong nội đô Hà Nội, TPHCM, theo đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Ngày 3/6, ông Lê Hoài Nam, Phó cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết thông tin trên tại cuộc họp tham vấn về dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với khí thải ô tô, mô tô, xe gắn máy, cùng lộ trình áp dụng trong những năm tới.

Theo ông Nam, dự thảo đề xuất thời điểm bắt đầu kiểm định khí thải mô tô, xe gắn máy từ ngày 1/7/2027 đối với Hà Nội, TPHCM; từ ngày 1/7/2028 đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác.

Từ ngày 1/7/2030 sẽ thực hiện kiểm định khí thải đối với các tỉnh, thành phố còn lại; tùy theo tình hình thực tế, các địa phương có thể quy định áp dụng sớm hơn.

2 thông số khí thải được kiểm định là Cacbon Monoxit (CO) và Hydrocacbon (HC). CO sẽ được tính theo tỷ lệ % thể tích, HC được đo theo ppm thể tích (một ppm tương đương một mg/kg) và được chia làm 4 mức.

Đặc biệt, từ ngày 1/1/2030, toàn bộ ô tô, mô tô và xe gắn máy khi tham gia giao thông tại Hà Nội và TPHCM bắt buộc phải đạt tiêu chuẩn khí thải mức 2 trở lên. Các phương tiện không đáp ứng yêu cầu sẽ bị cấm lưu hành trong nội đô.

Ông Nam nói đây là điểm mới trong hai dự thảo về kiểm định khí thải ô tô và xe máy. Mục tiêu chính là loại bỏ dần những phương tiện cũ nát, không đạt chuẩn, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và cải thiện chất lượng không khí.

Thống kê cho thấy, Hà Nội hiện có khoảng 5,6 triệu mô tô, xe gắn máy đăng ký, TPHCM có hơn 6 triệu xe. Nếu tính thêm phương tiện từ các khu vực mới sáp nhập, con số có thể lên tới 8,5 triệu xe. Đây được coi là nguồn phát thải chính trong giao thông đô thị, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí.

Nhằm giúp người dân làm quen với chủ trương mới, cơ quan soạn thảo đã bổ sung quy định sau 18 tháng kể từ khi bắt đầu kiểm định khí thải mới xem xét xử phạt, trước đó tập trung nhắc nhở, tuyên truyền.

Xe mô tô, xe gắn máy không đạt yêu cầu khi kiểm định khí thải sẽ không được lưu hành giống như ô tô hiện nay.

Thông tin thêm về quy định “cấm xe cũ nát vào nội đô”, ông Trần Hoàng Phong, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam (Bộ Xây dựng), cho rằng dự thảo không giới hạn phương tiện theo năm sản xuất, miễn là xe đạt chuẩn khí thải mức 2.

Hệ thống kiểm định với ô tô đã hoạt động ổn định nên khi thực hiện không liên quan đến năng lực của cơ sở đăng kiểm. Trong khi đó, với xe máy phải xây dựng mới hệ thống kiểm định. Ông Phong nói tâm lý chung của người dân là “nước đến chân mới nhảy” nên khi bắt đầu thực hiện kiểm định khí thải chắc chắn sẽ có áp lực lớn.

Dự thảo đang đề xuất theo hướng những xe không đạt chuẩn sẽ chỉ được phép lưu thông tại khu vực ngoại ô và bắt buộc phải được sửa chữa, bảo dưỡng để nâng cấp nếu muốn tiếp tục hoạt động tại khu vực trung tâm.

Cục Đăng kiểm Việt Nam đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng phương án kiểm định khí thải cho xe mô tô, xe gắn máy - nhóm phương tiện lâu nay chưa bị kiểm soát về mặt phát thải.