Ắc quy bị sôi nước: Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Ắc quy ô tô khi gặp phải tình trạng bị sôi nước sẽ dẫn đến nguy hiểm cho an toàn của bạn trong quá trình sử dụng. Nguồn điện tích trữ của ắc quy có thể bị mất hoặc có thể gây cháy nổ ắc quy. Vậy tại sao ắc quy lại bị sôi nước? Làm thế nào để khắc phục và phòng ngừa tình trạng này? Trong bài viết ngay dưới đây, Dragon Auto sẽ đưa đến bạn thông tin về nguyên nhân ắc quy bị sôi nước, những dấu hiệu và cách khắc phục, xử lý kịp thời, đảm bảo an toàn cho bạn.

Dấu hiệu nhận biết ắc quy bị sôi nước

Khi ắc quy ô tô bị sôi nước là một dấu hiệu rất nguy hiểm cần được xử lý ngay lập tức một cách cẩn thận. Các dấu hiệu khi ắc quy bị sôi nước như: Mùi khó chịu phát ra từ ắc quy, tiếng kêu lạ từ bình ắc quy, nước điện phân trong bình giảm đột ngột, vỏ bình ắc quy nóng và có dấu hiệu biến dạng. Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, hãy lập tức ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến từ chuyên gia để xử lý.

Dưới đây là chi tiết về các dấu hiệu nhận biết khi ắc quy bị sôi nước.

Mùi khó chịu phát ra từ bình ắc quy

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi ắc quy bị sôi nước đó là có mùi khó chịu phát ra từ bình ắc quy, mùi có thể giống axit hoặc các khí độc, điều này xảy ra khi phản ứng hóa học diễn ra bên trong bình trong quá trình ắc quy bị sôi nước.

Tiếng kêu lạ từ ắc quy

Bạn có thể nghe thấy tiếng kêu lạ như tiếng rít hoặc tiếng nổ nhỏ từ ắc quy khi xe đang hoạt động hoặc ắc quy đang sạc, thì đây có thể là dấu hiệu cho thấy ắc quy đang bị sôi nước. Tiếng kêu phát ra do áp lực nước và khí bên trong bình tạo ra.

Nước điện phân trong bình giảm đột ngột

Khi thấy mực nước điện phân giảm đột ngột trong quá trình sử dụng mà không rõ lý do thì rất có thể ắc quy đang bị sôi nước, gây ra mức độ điện phân giảm đi.

Tìm hiểu thêm: Ắc quy bị cạn chất điện phân : Nguyên nhân và cách khắc phục

Vỏ bình ắc quy nóng và có dấu hiệu biến dạng

Dấu hiệu cuối cùng là vỏ bình nóng lên và có dấu hiệu biến dạng khi ắc quy hoạt động, bạn cần ngắt kết nối hoạt động và kiểm tra ngay lập tức để tránh nguy cơ cháy nổ.

Nguyên nhân gây ra hiện tượng ắc quy bị sôi nước

Ắc quy bị sôi nước có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như: Sạc quá mức, lỗi hệ thống, ắc quy kém chất lượng hoặc cũ, điều kiện môi trường khắc nghiệt. Dưới đây là thông tin chi tiết về các nguyên nhân gây ra hiện tượng ắc quy bị sôi nước.

Quá trình sạc quá mức

Quá trình sạc quá mức là một trong những nguyên nhân chính khiến ắc quy có hiện tượng ắc bị sôi nước.  Khi sạc ắc quy quá mức sẽ khiến điện áp và dòng sạc không thể kiểm soát, điều này có thể xảy ra khi sử dụng bộ sạc không phù hợp. Điện áp quá lớn sẽ khiến nhiệt độ ắc quy tăng cao, khiến ắc quy bị sôi nước và phát ra khí hydro và oxy. Nếu tăng điện áp và nhiệt độ ắc quy trong thời gian dài có thể gây ra tình trạng biến dạng, thâm chí là nổ ắc quy, nguy hiểm cho người sử dụng.

Lỗi hệ thống điện

Lỗi hệ thống điện là một trong những nguyên nhân dễ gặp khi ắc quy bị sôi nước, lúc này hệ thống điện sẽ hoạt động không đúng cách, điện áp và dòng điện không thể kiểm soát khiến ắc quy bị tăng áp. Hoặc sự mất điện đột ngột cũng có thể gây ra tình trạng này.

Bình ắc quy kém chất lượng hoặc đã quá cũ

Ắc quy sau một thời gian dài sử dụng sẽ mất đi khả năng chịu đựng và kiểm soát sạc, khi ắc quy yếu sẽ khiến điện áp tăng cao và gây ra sự sôi nước trong ắc quy.

Tham khảo ngay: Ắc quy ô tô bao lâu phải thay? 9 mẹo tối đa hóa tuổi thọ của ắc quy

Sạc bình ắc quy khi bình ắc quy đang nóng

Sau thời gian hoạt động liên tục cung cấp năng lượng, ắc quy sẽ sinh nhiệt và nóng lên. Điều này cũng có thể xảy ra khi ắc quy đặt trong môi trường có nhiệt độ cao. Để đảm bảo an toàn và hiệu suất sạc, bạn nên đặt ắc quy ở nơi thoáng mát để hạ nhiệt độ trước khi tiến hành sạc. Việc sạc ắc quy khi còn nóng, kết hợp với nhiệt độ môi trường và nhiệt lượng sinh ra trong quá trình sạc, có thể khiến dung dịch điện phân bên trong ắc quy tăng nhiệt độ quá mức, dẫn đến hiện tượng sôi.

Bộ sạc ắc quy bị hỏng

Một trong những nguyên nhân gây ra hiện tượng sôi ắc quy là do bộ sạc ắc quy. Khi bộ sạc hoạt động không ổn định, dòng điện sạc vào ắc quy có thể vượt quá ngưỡng cho phép. Sự tăng đột biến và không kiểm soát của dòng điện này sẽ làm tăng nhiệt độ dung dịch điện phân, dẫn đến hiện tượng sôi. Để đảm bảo an toàn trong quá trình sạc, người dùng nên kiểm tra kỹ bộ sạc trước khi sử dụng hoặc lựa chọn những bộ sạc có tính năng tự ngắt khi ắc quy đã được sạc đầy.

Chất điện dịch bị lẫn tạp chất

Chất điện phân bị nhiễm tạp chất cũng là một trong những nguyên nhân khiến ắc quy bị sôi. Khi dung dịch này chứa tạp chất, quá trình điện phân diễn ra kém hiệu quả, sinh nhiệt lớn và dẫn đến hiện tượng sôi. Trong trường hợp này, để đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động của ắc quy, bạn nên mang ắc quy đến các trung tâm bảo dưỡng chuyên nghiệp để được thay thế dung dịch điện phân (axit sunfuric) mới, đảm bảo nồng độ và độ tinh khiết theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất.

Các cực của ắc quy bị ăn mòn

Các cực ắc quy (cực dương và cực âm) đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn điện. Tuy nhiên, theo thời gian, chúng có thể bị ăn mòn do tác động của axit sunfuric và các yếu tố môi trường. Sự ăn mòn này làm giảm khả năng tiếp xúc giữa các cực và dây dẫn, gây ra hiện tượng điện trở tăng cao. Khi điện trở tăng, nhiệt lượng sinh ra trong quá trình sạc và xả cũng tăng theo, dẫn đến hiện tượng ắc quy bị sôi nước.

Các nguyên nhân khác khiến bình ắc quy bị sôi nước

Ngoài những nguyên nhân kể trên, hiện tượng ắc quy sôi nước còn có thể xuất phát từ các yếu tố sau:

• Vận hành quá tải: Việc xe hoạt động liên tục trong thời gian dài với cường độ cao có thể khiến ắc quy quá tải, sinh nhiệt quá mức và dẫn đến sôi nước.
• Chập mạch: Sau một thời gian sử dụng, các cực ắc quy có thể bị chập mạch do mòn hoặc hỏng hóc, làm tăng điện trở và sinh nhiệt, gây sôi dung dịch điện phân.
• Va đập mạnh: Các tác động vật lý như rơi từ độ cao hoặc va chạm mạnh có thể làm hỏng cấu trúc bên trong ắc quy, gây đoản mạch hoặc rò rỉ dung dịch, từ đó dẫn đến hiện tượng sôi khi sạc hoặc vận hành.

Điều kiện môi trường khắc nghiệt

Khi ắc quy hoạt động ở nhiệt độ môi trường quá cao hoặc quá thấp sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của ắc quy. Khi ở nhiệt độ cao sẽ làm tăng áp suất bên trong ắc quy và gây ra hiện tượng sôi nước, khi ở nhiệt độ thấp sẽ làm giảm hiệu suất hoạt động của ắc quy và ắc quy sẽ bị sôi nước khi sạc lại.

3 cách kiểm tra tình trạng ắc quy

Để đảm bảo ắc quy ô tô luôn trong trạng thái tốt nhất và hoạt động hiệu quả, việc kiểm tra tình trạng ắc quy là vô cùng cần thiết. Dưới đây là 3 cách kiểm tra tình trạng ắc quy:

Kiểm tra bằng mắt thường

• Quan sát bên ngoài ắc quy: Kiểm tra tình trạng của ắc quy có bị nứt vỡ, rò rỉ không, nếu có các dấu hiệu này cho thấy ắc quy đã bị hỏng và có thể bị sôi nước.
• Kiểm tra các cực ắc quy: Kiểm tra tình trạng của các cực có bị ăn mòn hoặc oxy hóa không, đảm bảo các cực kết nối ổn định.

Sử dụng đồng hồ đo điện áp

Sử dụng đồng hồ đo điện áp cho ắc quy, điện áp lý tưởng sẽ từ 12.6V đến 12.8V khi ắc quy không hoạt động, nếu đo thấy điện áp dưới 12.4V cho thấy ắc quy đã bị yếu hoặc bị hỏng.

Sử dụng thiết bị kiểm tra chuyên dụng

• Sử dụng thiết bị kiểm tra tải của ắc quy: Thiết bị này sẽ kiểm tra về khả năng duy trì điện áp dưới tải của ắc quy. Nếu thấy điện áp ắc quy giảm nhanh chóng dưới tải cho thấy ắc quy không còn đủ khả năng cung cấp năng lượng và có thể bị sôi nước.
• Sử dụng thiết bị kiểm tra dung lượng: Thiết bị này để đo dung lượng thực tế của ắc quy,xác định trạng hiện tại của bình.

4 cách khắc phục hiện tượng ắc quy bị sôi nước

Tình trạng ắc quy bị sôi nước sẽ ảnh hưởng nhiều đến hiệu suất hoạt động của ắc quy và trải nghiệm lái xe của bạn. Để khắc phục được hiện tượng này, dưới đây là 4 cách khắc phục đơn giản nhất:

Xử lý khẩn cấp khi ắc quy đang sôi:

• Ngắt kết nối ngay lập tức: Tắt máy và ngắt kết nối bộ sạc (nếu có) để tránh tình trạng quá tải và làm tăng nhiệt độ ắc quy.
• Đặt ắc quy ở nơi thoáng mát: Di chuyển ắc quy đến nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để giúp ắc quy hạ nhiệt.
• Tuyệt đối không mở nắp ắc quy: Việc mở nắp ắc quy khi đang sôi có thể gây bỏng do dung dịch axit bắn ra ngoài.

Điều chỉnh quá trình sạc

• Sử dụng bộ sạc phù hợp với ắc quy: Hãy lựa chọn và sử dụng bộ sạc chính hãng, phù hợp với ắc quy, có tính năng tự động ngắt khi đã được sạc đầy, tránh tình trạng quá tải sạc.
• Theo dõi quá trình sạc: Tránh sạc ắc quy trong thời gian quá dài, hãy ngắt điện khi ắc quy đã đầy.

Kiểm tra và sửa chữa hệ thống điện

• Kiểm tra bộ điều chỉnh điện áp: Để đảm bảo bộ điều chỉnh điện áp hoạt động đúng cách, tránh tình trạng sạc quá mức, sửa chữa nếu hỏng.
• Kiểm tra các kết nối điện: Đảm bảo các kết nối không bị ăn mòn, kết nối chắc chắn.

Thay thế ắc quy khi cần thiết

• Kiểm tra tình trạng ắc quy: Kiểm tra ắc quy nếu thấy quá cũ hoặc có dấu hiệu hỏng nên cần được thay thế ắc quy mới. Ắc quy quá cũ sẽ đẫn đến tình trạng sôi nước hoặc các vấn đề khác.
• Sử dụng đúng loại ắc quy: Hãy lựa chọn và sử dụng đúng loại ắc quy phù hợp với động cơ, ắc quy chính hãng, chất lượng cao.

Bảo quản ắc quy đúng cách

• Bảo quản ắc quy ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp, nguồn nhiệt hoặc độ ẩm cao.
• Vệ sinh ắc quy định kỳ, đảm bảo các kết nối hoạt động tốt không bị ăn mòn.
• Sử dụng ắc quy thường xuyên hơn để hạn chế tình trạng sulfat hóa.

Mẹo bảo dưỡng bình ắc quy để tránh hiện tượng sôi nước?

Để đảm bảo ắc quy không có hiện tượng sôi nước đồng thời đảm bảo hiệu suất hoạt động và tuổi thọ cho ắc quy bạn nên biết các mẹo bảo dưỡng bình đúng cách. Dưới đây là một số mẹo giúp bảo dưỡng bình ắc quy đúng nhất.

Kiểm tra định kỳ ắc quy

Thường xuyên kiểm tra tình trạng bình, đảm bảo ắc quy không có dấu hiệu nứt vỡ, phồng rộp hoặc biến dạng. Định kỳ vệ sinh bình và các cọc kết nối điện, đo điện áp để đảm bảo điện áp ở mức an toàn.

Sử dụng bộ sạc đúng chuẩn và theo dõi quá trình sạc

Lựa chọn bọp sạc đúng chuẩn theo khuyến cáo của nhà sản xuất và có tính năng tự ngắt sạc khi ắc quy được sạc đầy. Thường xuyên thoi dõi ắc quy trong quá trình sạc. Đối với các ắc quy không sử dụng hãy định kỳ sạc ắc quy, khoảng 3 tháng - 6 tháng sạc một lần.

Tránh để ắc quy ở nơi có nhiệt độ quá cao hoặc độ ẩm cao

Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản ắc quy là 20-25%, tránh để ắc quy tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nơi có nhiệt độ và độ ẩm cao.

Đảm bảo mức điện phân luôn ở mức hợp lý

Đối với các loại ắc quy nước, nên thường xuyên kiểm tra mức điện phân của ắc quy để đảm bảo nằm trong khoảng quy định. Khi điện phân cạn hãy bổ sung nước cất cho ắc quy. Tránh để điện phân quá nhiều gây ăn mòn và nguy hiểm cho người sử dụng.

Câu hỏi thường gặp về hiện tượng sôi nước trong ắc quy

Ắc quy bị sôi nước là hiện tượng thường gặp với các chủ xe, dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về hiện tượng này.

Tại sao ắc quy lại bị sôi nước?

Ắc quy bị sôi nước có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: sạc quá mức, lỗi hệ thống điện, ắc quy kém chất lượng hoặc đã cũ hoặc điều kiện môi trường khắc nghiệt. Vì vậy hãy thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng ắc quy đúng cách để tránh được tình trạng này.

Làm thế nào để biết bình ắc quy đã sạc đầy?

Để biết khi nào ắc quy đã đầy hãy sử dụng bộ sạc tự ngắt để đảm bảo an toàn và tránh ắc quy bị quá sạc. Ngoài ra bạn có thể kiểm tra điện áp hoặc sạc ắc quy với dòng sạc nhỏ.

Bình ắc quy bị sôi nước có nguy hiểm không?

Ắc quy bị sôi nước rất nguy hiểm có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng như: tạo ra khí hydro, hỏng ắc quy, rò rỉ axit hoặc cháy ắc quy. Vì vậy hãy sử dụng và bảo quản đúng cách để tránh nguy hiểm trong quá trình sử dụng.

Ắc quy bị sôi nước là một hiện tượng rất nguy hiểm, do vậy bạn hãy biết cách nhận biết và khắc phục hiện tượng này. Bài viết trên đây chúng tôi đã cung cấp thông tin về nguyên nhân và các giải pháp cho hiện tượng này. Hãy thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng ắc quy định kỳ để đảm bảo hiệu suất của ắc quy và sự an toàn cho chính bạn.