Bỏ đề xuất trích 70% tiền phạt cho CSGT: Đảm bảo công bằng và minh bạch trong xử lý vi phạm giao thông

Chính phủ đã loại bỏ điều khoản "lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) được hưởng 70% tiền xử phạt vi phạm" trong bản dự thảo mới nhất của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Quyết định này đã nhận được sự ủng hộ từ phía cộng đồng dân cư cũng như các chuyên gia trong lĩnh vực giao thông.

Bỏ đề xuất trích 70% tiền phạt cho CSGT: Đảm bảo sự công bằng cho người dân

Trong buổi Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách về dự thảo Luật Trật tự, An toàn Giao thông Đường bộ, diễn ra trong hai ngày 26 - 27/3, Chính phủ đã từ bỏ đề xuất trước đó liên quan đến việc Lực lượng Cảnh sát Giao thông (CSGT) phải được trích tối thiểu 70% số tiền phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ sau khi nộp vào ngân sách Nhà nước.

Trước đó, tại Khoản 1, Điều 5 của dự thảo Luật được trình bày trong phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã đề xuất rằng lực lượng CSGT sẽ được trích không ít hơn 70% số tiền phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ sau khi nộp vào ngân sách Nhà nước, và không ít hơn 30% số tiền thu được từ việc đấu giá biển số xe sau khi nộp vào ngân sách Trung Ương theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, trong phiên họp mới nhất về dự thảo Luật Trật tự, An toàn Giao thông Đường bộ, điều này đã không còn. Khoản 1 Điều 5 của dự thảo chỉ còn quy định về việc huy động và sử dụng các nguồn lực để đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ; bảo đảm ngân sách, cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị hiện đại và nâng cao năng lực thực thi nhiệm vụ của lực lượng trực tiếp bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Theo luật sư Phạm Thanh Hải, Trưởng Văn phòng Luật Hải Thanh, Luật Xử Lý Vi Phạm Hành Chính quy định rõ ràng rằng số tiền phạt vi phạm hành chính phải được nộp toàn bộ vào ngân sách Nhà nước và phải được quản lý, sử dụng theo đúng quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước. Việc đầu tư cho lực lượng CSGT, cho công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông là cần thiết. Tuy nhiên, quy định như trong dự thảo không phù hợp với luật Xử Lý Vi Phạm Hành Chính.

Trong phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đã nêu rõ rằng đây là một đề xuất mới trong dự thảo luật nên Chính phủ cần phải có báo cáo đánh giá tác động, làm rõ tác động đến ngân sách Nhà nước như thế nào và tính phù hợp với các pháp luật có liên quan. Ông Tùng cũng lưu ý rằng vấn đề xử phạt vi phạm hành chính là một phần của luật Xử Lý Vi Phạm Hành Chính.

"Mặt khác, hiện có rất nhiều lĩnh vực xử phạt vi phạm hành chính, tại sao mỗi lĩnh vực này quy định trích phần trăm còn các lĩnh vực khác thì không, trong khi cũng có rất nhiều lĩnh vực quan trọng" - ông Hoàng Thanh Tùng đã chia sẻ.

Theo ông Tùng, việc trích 30% số tiền thu được từ việc đấu giá biển số xe sau khi nộp vào ngân sách Trung Ương cũng là một quy định mới so với dự thảo của Chính phủ tại Kỳ họp thứ 6 và không phù hợp với luật Quản Lý và Sử Dụng Tài Sản Công.

Cụ thể, luật Quản Lý và Sử Dụng Tài Sản Công quy định rằng toàn bộ số tiền xử lý tài sản công (biển số xe là tài sản công) phải được nộp vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước; sau khi trừ đi chi phí có liên quan đến xử lý tài sản, phần còn lại phải được nộp toàn bộ vào ngân sách Nhà nước.

Theo một cử tri tên là Hà Thị Thúy, trú tại quận Đống Đa, Hà Nội, lực lượng CSGT cũng như các lĩnh vực hành chính khác làm việc theo trách nhiệm để nhận lương theo quy định của Nhà nước, do đó không nên có việc trích phần trăm từ số tiền phạt vi phạm hành chính.

Không để thất thoát ngân sách

Việc trích lại tiền phạt vi phạm giao thông có thể dẫn đến tiêu cực như lực lượng CSGT có thể tìm mọi cách để xử phạt, gây tâm lý hoang mang cho người tham gia giao thông. Không chỉ thế, việc này còn dẫn tới khó quản lý và hao hụt ngân sách Nhà nước, đặc biệt là khi mức phạt vi phạm giao thông đã được tăng lên rất nhiều.

Theo thống kê, trong năm 2023, lực lượng CSGT trên toàn quốc đã kiểm tra và xử lý hơn 3,4 triệu trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông, phạt tiền hơn 6,5 nghìn tỷ đồng, tước giấy phép lái xe, chứng chỉ chuyên môn của hơn 664 nghìn trường hợp và tạm giữ hơn 1 triệu phương tiện. Trong quý I/2024, đã xử lý hơn 1 triệu trường hợp vi phạm giao thông, phạt tiền hơn 2 nghìn tỷ đồng và tước hơn 206 nghìn giấy phép lái xe.

Theo thạc sĩ xã hội học Nguyễn Văn Dương, hiện nay không chỉ lực lượng CSGT mà còn có cả công an phường, cảnh sát trật tự và thanh tra Sở GTVT… đều góp phần không nhỏ trong công tác đảm bảo an toàn giao thông. Các lực lượng này đều có nhiệm vụ và trách nhiệm riêng trong việc đảm bảo an toàn giao thông. Do đó, việc trích phần trăm tiền phạt cho riêng lực lượng CSGT là không phù hợp.

"Tiền phạt vi phạm giao thông hay các loại vi phạm khác của người dân vẫn cần được nộp vào ngân sách Nhà nước. Không ngành nào được chia phần trăm. Nhà nước cân đối ngân sách cho duy tu bảo dưỡng đường bộ, mua sắm trang thiết bị phục vụ an toàn giao thông, tăng cường camera phạt nguội hay thực hiện các dự án bảo đảm an toàn giao thông" - thạc sĩ xã hội học Nguyễn Văn Dương chia sẻ.